Domowy wyrób miodów pitnych
OGÓLNE WIADOMOŚCI O MIODZIE PSZCZELIM
Miód pszczeli, mający konsystencję płynną
(tzw. patoka) lub stałą, jest to słodka substancja
wytwarzana przez pszczoły z nektaru kwiatowego (miód nektarowy)
lub z tzw. "spadzi", t j. soku roślinnego, przerobionego
przez mszyce oraz czerwce i pozostawionego przez nie na
łodygach i liściach roślin (miód spadziowy).
Patoka jest to gęsta, półpłynna masa, o ciężarze właściwym
wynoszącym przeciętnie 1,4 (l l miodu waży 1,4 kg), o różnym
zabarwieniu w zależności od rodzaju roślin, z których miód
był zbierany, a więc jasnozłocisty miód lipowy, brązowy
lub czerwonobrązowy miód gryczany, ciemnobrązowy lub brązowy
z odcieniem zielonkawym miód spadziowy itp.
Skład chemiczny jak również zapach i smak
miodu są zmienne, jaki widać z tabl. 27.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mało słodki, ostry, gorzkawy
|
|
|
|
|
|
brazowa
lub brązowo-zielonkawa |
|
|
|
ciemnożółta do pomarańczowo-żółtej
|
|
|
Głównym składnikiem miodu są cukry, przeważnie
mieszanina prawie równych części cukru gronowego (glikozy)
i owocowego (fruktozy), z niewielkim dodatkiem sacharozy
i innych cukrów. Ogólna ilość cukrów wynosi w miodach nektarowych
przeciętnie 75%, w miodach spadziowych - 65%. Poza tym miód
zawiera pierzgę i wosk, inne węglowodany (dekstryny), kwasy
organiczne, substancje białkowe, związki aromatyczne i wodę.
Zawartość wody wynosi przeciętnie 18-20%, a nie powinna
przekraczać 21%. Zawartość kwasów organicznych, a więc kwasu
mrówkowego, mlekowego, jabłkowego i innych wynosi od 0,1
do 0,3%, t j. od l do 3 g/1.
Miód jest to więc produkt mający wysoką wartość odżywczą
i leczniczą, jako naturalne źródło glikozy. Miód służy jako
środek wzmacniający organizm i już w starożytności był spożywany
przez młodych małżonków w miesiącu po dokonaniu obrządków
ślubnych (miesiąc miodowy) w celu uzyskania zdrowego potomstwa.
Ponieważ miód pszczeli bywa często fałszowany, przeto poniżej
podane jest kilka sposobów badania miodu w warunkach domowych.
Gęstość miodu.
Miód (patoka) powinien być gęstą cieczą o ciężarze właściwym
1,4 (w granicach 1,38-1,45). Gęstość (ciężar właściwy) miodu
sprawdza się areometrem po rozcieńczeniu go równą (na wagę)
ilością wody (tj. na 0,5 kg miodu dodaje się 0,5 kg lub
0,5 l wody) i pomnożeniu otrzymanego wyniku przez 2.
"Na oko" sprawdza się gęstość miodu
za pomocą tzw. "próby przelewania miódu", którą
wykonuje się w ten sposób, że miód zaczerpnięty ze słoja
dużą łyżką zlewa się z powrotem do tegoż naczynia z pewnej
wysokości. Przy zlewaniu mioduobserwuje się dokładnie, czy
spadający z łyżki miód układa się na powierzchni w kształcie
mniej lub więcej wypukłego stożka, czy też tworzy w miodzie
płytsze lub głębsze wklęśnięcia w kształcie lejka. Im wyższy
jest stożek, tym miód jest gęściej-szy, a więc wytworzenie
się dostatecznie wypukłego stożka wskazuje, że miód jest
wystarczająco gęsty. Natomiast gdy zamiast stożka tworzy
się wklęśnięcie, świadczy to, że miód nie jest pełnowartościowy
i zawiera zbyt dużo wody.
Czystość
miodu. Czystość miodu, a więc obecność zanieczyszczeń,
jak odłamki wosku, pierzga, części ciał pszczół itp. sprawdza
się w sposób następujący: Miód miesza się dokładnie w naczyniu,
po czym nabiera go na łyżkę i nalewa na biały porcelanowy
talerz. W rozlanej cienkiej warstwie miodu łatwo jest zauważyć,
nawet "gołym" okiem, wszystkie prawie zanieczyszczenia.
Smak miodu.
Smak miodu powinien być słodki i lekko kwaskowaty dzięki
zawartości w miodzie pewnej ilości kwasów organicznych;
poza tym charakterystyczny dla danego gatunku, a więc lekko
gorzkawy przy micdzie lipowym, a korzenny przy miodzie górskim,
przerabianym z nektaru ziół górskich (macierzanki, mięty,
gorczycy itd.).
Miód o mdłym smaku i słabym zapachu, ciągnący
się w nitki jak syrop jest zafałszowany syropem cukrowym
lub ziemniaczanym.
|